Wat je moet weten over rechtsvormen

Of je nu een freelancer bent, van plan bent om een grote onderneming op te richten of je deel uitmaakt van een vereniging van eigenaren. Je moet weten wat voor rechtsvorm op jouw situatie van toepassing is. De rechtsvorm is een kader dat wettelijk is voorgeschreven voor bedrijven en organisaties. Die zijn belangrijk omdat ze de wettelijk voorgeschreven structurele kenmerken bepalen waarmee die deelnemen aan het economische leven. De term rechtsvorm wordt daarom in de wet gebruikt en heeft betrekking op bepaalde vormen van lidmaatschap en aansprakelijkheid.

Waarom het kiezen van rechtsvorm belangrijk is voor je bedrijf

Wie een bedrijf opricht, moet eerst beslissen over een rechtsvorm. De keuze van de rechtsvorm is een typisch zakelijk beslissing, omdat de verschillende kenmerken van individuele rechtsvormen verstrekkende zakelijke gevolgen kunnen hebben. De rechtsvorm die wordt gekozen heeft invloed op het lidmaatschaps- en aansprakelijkheidsrecht en ook fiscale gevolgen.

Wat voor rechtsvormen heb je en waar zijn ze van afhankelijk?

Er zijn verschillende rechtsvormen voor verschillende omstandigheden. Daarbij moet je in het oog houden met zaken zoals de kosten van oprichting, de verdeling van zeggenschap, het betalen van belastingen en de meest doelgerichte organisatiestructuur. Laten we daarom beginnen met de meest eenvoudige rechtsvorm.

Wat houdt een Eenmanszaak / ZZP in als rechtsvorm?

In feite zegt de naam al waar het om draait bij een eenmanszaak. Één persoon is verantwoordelijk voor het bedrijf of de onderneming. Het is een constructie die je nu steeds vaker ziet waarbij iemand zijn diensten aanbiedt aan bedrijven of particulieren zoals een tekstschrijver of een IT-specialist. Ondanks het feit dat een persoon de onderneming drijft is het mogelijk om mensen in dienst te nemen bij een eenmanszaak.

V.O.F. of Vennootschap onder firma: de volgende stap in een onderneming

Het is logisch om het na een eenmanszaak te hebben over het geval waarin twee or meer personen een onderneming willen opstarten. Een makkelijke manier om dat te regelen is in de vorm van de rechtsvorm V.O.F. (Vennootschap onder firma). Omdat er meerdere mensen deel uitmaken van een V.O.F. is de aansprakelijkheid ook gedeeld. Handig om te weten is dat je voor de oprichting van een V.O.F. geen notaris nodig hebt als je het regelt via aktes. In de vorm van een overeenkomst worden afspraken vastgesteld die de vennoten in acht moeten nemen.

Hoe zit het met een B.V.?

Een B.V. (besloten vennootschap) moet wel worden opgericht door middel van een notariële akte. Daarnaast zijn er wat regels versoepeld met betrekking tot de B.V. In eerste instantie was een startkapitaal en een bankverklaring vereist, maar dit is komen te vervallen. Bij een B.V. spelen aandelen een belangrijke rol. Omdat de vennootschap besloten is zijn de aandelen niet vrij overdraagbaar. Verder moet een B.V een aandeelhoudersregister bijhouden waarin is te zien wie aandelen in het kapitaal van de B.V. hebben. Aandeelhouders zijn ook aansprakelijk voor de B.V afhankelijk van hun aandeel.

De ins en outs van een N.V

Een N.V. (Naamloze Vennootschap) is een constructie die ook deels is gebaseerd op hoe het kapitaal en de aandelen zijn geregeld. Bij een N.V. hoeft het vennootschap geen aandeelhoudersregister bij te houden. Hierdoor zijn de vennoten dus naamloos en spreken wij van een N.V. Door deze structuur is er sprake van beperkte aansprakelijkheid omdat de   aandeelhouders dus in principe anoniem zijn in vergelijking met een B.V. Net als een B.V. is er wel een notariële akte vereist bij de oprichting. Ook is er een kapitaalvereiste opgenomen in de wet. Een algemene vergadering van aandeelhouders stelt een Raad van  bestuur voor de N.V. in. Een Raad van commissarissen kan toezien op de raad van bestuur.

Een Maatschap: een goed geregelde samenwerking

Bij een maatschap is er geen sprake van een rechtspersoonlijkheid. Wat de kern is van een Maatschap is dat de vennoten iets delen waar ze samen beter van worden. Dat kan om arbeid, goederen, dienste of geld gaan. In veel gevallen ontstaan er maatschappen als verschillende eenmanszaken samen sterker willen staan. Zij stellen dat een contract op met afspraken voor de vennoten zoals de hoogte van de inbreng. Verder kan een maatschap verschillende vormen hebben zoals een stille of openbare maatschap.

C.V. Een speciaal soort vennootschap

Een C.V. (commanditaire vennootschap) is een bijzondere vorm van de V.O.F. Bij een C.V. is er sprake van een combinatie van beherende vennoten en stille vennoten. De C.V. dankt zijn naam aan deze stille vennoten die commanditaire worden genoemd en een bevoegde vennoot kiezen die handelt. Voor een C.V. is een overeenkomst nodig die geldt als een contract tussen de vennoten.

De vereniging: een veelzijdige en veelvoorkomende rechtsvorm

Verenigingen zijn er in soorten in maten, maar als rechtsvorm is de definitie eenduidig. Voor de wet is een vereniging een rechtspersoon. De bestuurders zijn hoofdelijk aansprakelijk als het gaat om beperkte rechtsbevoegdheid. In het geval van volledige rechtsbevoegdheid is dat niet zo. Voor een vereniging geld dat de statuten in een notariële akte worden benoemd en dat hij staat ingeschreven in het handelsregister.

Een Stichting: een rechtspersoon met een doel

Voor de rechtsvorm stichting is het van belang dat de oprichters een doel formuleren waar de stichting zich op gaat richten. Voor het oprichten van een stichting is een notariële akte vereist. Een stichting moet ook een bestuur hebben. Dat kan in de vorm van een voorzitter, penningmeester en secretaris. Een raad van toezicht is een mogelijkheid en die houdt toezicht. Verder zijn de statuten belangrijk omdat daar het doel wordt gedefinieerd waar de stichting zich op richt.

De Coöperatie: samen sterk en daadkrachtig

Een coöperatie is een variant van de vereniging. Wat centraal staat bij een coöperatie is dat de belangen van de leden worden beschermd. Een coöperatie komt dus op voor de belangen van de leden. Ook kan een coöperatie winst aan haar leden uitkeren terwijl dat bij andere rechtsvormen niet kan. Voor het oprichten van een coöperatie is een notariële akte vereist. Daarnaast moet de coöperatie ingeschreven staan in het handelsregister. De algemene ledenvergadering van een coöperatie benoemt het bestuur en de leden zijn verantwoordelijk voor het maken van de afspraken.

Vind nu de rechtsvorm die bij jou past

Nu weet je hoe het is geregeld met rechtsvormen en in welke situaties ze uitkomst bieden. Ga dus na welke vorm het beste past bij jouw situatie en onderneming of vereniging. Vraag altijd een deskundige om advies.